Τι είναι η κολονοσκόπηση;

Η κολονοσκόπηση είναι μια διαγνωστική και θεραπευτική εξέταση η οποία επιτρέπει στον ιατρό σας να εξετάσει το εσωτερικό τμήμα του παχέος εντέρου (κόλον) και του τελικού ειλεού, δηλαδή του τελικού τμήματος του λεπτού εντέρου. Ο πιο πάνω έλεγχος γίνεται μέσω ενός εύκαμπτου λεπτού σωλήνα ο οποίος ονομάζεται κολονοσκόπιο και έχει πάχος μικρότερο από το δείκτη του χεριού σας.

Ποιος ο λόγος διενέργειας της εξέτασης;

Η κολονοσκόπηση επιτρέπει στον ιατρό σας να εκτιμήσει συμπτώματα επιμένοντος άλγους στην κοιλιά, μετεωρισμού κοιλίας, πρόσφατη εμφάνιση δυσκοιλιότητας ή διάρροιας ή εναλλαγή διάρροιας και δυσκοιλιότητας, αίσθημα ατελούς κένωσης, πρωκταλγία, αποβολή αίματος από τον πρωκτό ή άλλα συμπτώματα που δυνατό να υποδηλώνουν πάθηση του παχέος ή του λεπτού εντέρου.

Μπορεί επίσης να διερευνήσει παθολογικά ευρήματα από αιματολογικό, ακτινοσκοπικό, υπερηχογραφικό ή άλλο απεικονιστικό έλεγχο στον οποίο έχετε υποβληθεί για τα πιο πάνω συμπτώματα ή σε τυχαίο έλεγχο.

Αποτελεί επίσης τον καλύτερο τρόπο ανεύρεσης της αιτίας αιμορραγίας από το κατώτερο πεπτικό σύστημα που μπορεί να εκδηλώνεται με βυσσινομέλαινες ή ζωηρού αίματος κενώσεις ή ανεύρεσης αίματος σε εξέταση κοπράνων.

Έχει πολύ μεγαλύτερη διαγνωστική αξία από την ακτινογραφία κοιλίας ή το βαριούχο υποκλυσμό στην ανεύρεση φλεγμονής, ελκών και όγκων του παχέος ή του τελικού τμήματος του λεπτού εντέρου.

Ο ιατρός σας δυνατό να ζητήσει την κολονοσκόπηση για να πάρει βιοψίες (μικρά δείγματα ιστού) από το εσωτερικό του παχέος ή του λεπτού εντέρου. Η βιοψία βοηθάει τον ιατρό να διευκρινίσει αν μια αλλοίωση του κατώτερου πεπτικού έχει καλοήθεις ή κακοήθεις (καρκίνος) χαρακτήρες. Οι βιοψίες λαμβάνονται όμως και για πολλούς άλλους λόγους. Έτσι ο ιατρός δυνατό να ζητήσει τη λήψη βιοψιών χωρίς αυτό να υπονοεί την παρουσία πιθανού καρκίνου π.χ. λήψη βιοψιών για ανεύρεση αιτίου ελκών ή φλεγμονής που δυνατό να ανευρεθεί εντός του εντέρου (ελκώδης κολίτις, νόσος Crohn, κολλαγονώδης κολίτις, λεμφοκυτταρική κολίτις, φαρμακευτική κολίτις, ισχαιμική κολίτις, κλπ).

Η κολονοσκόπηση χρησιμοποιείται τέλος για τη θεραπεία παθήσεων του κατώτερου πεπτικού συστήματος, π.χ. διαστολή στενώσεων, αφαίρεση πολυπόδων, θεραπεία αιμορραγιών, σύκλιση πιθανής παρουσίας διάτρησης του εντέρου λόγω φλεγμονής.

Απαιτείται προετοιμασία για τη διενέργεια της κολονοσκόπησης;

Το παχύ έντερο θα πρέπει να είναι καθαρό κατά τη διάρκεια της εξέτασης, έτσι ώστε ο ιατρός να μπορέσει να εξετάσει λεπτομερώς και με ασφάλεια το εσωτερικό του. Αναλόγως της μεθόδου που θα ακολουθήσετε για τον καθαρισμό του εντέρου σας, απαιτούνται 1 ή 2 μέρες προετοιμασίας. Ο ιατρός σας θα σας εξηγήσει ποια μέθοδο θα πρέπει να ακολουθήσετε πιστά, αναλόγως της αιτιολογίας διενέργειας της εξέτασης και του ρυθμού με τον οποίο συνηθίζετε να ενεργείστε. Θα πρέπει επίσης να αποφύγετε τη λήψη τροφής ή υγρών για τουλάχιστον 6 ώρες πριν την εξέταση.
Ενημερώστε τον ιατρό σας εκ των προτέρων για φάρμακα που δυνατό να λαμβάνετε. Δυνατό να χρειασθεί τροποποίηση της συνήθους δόσης την οποία λαμβάνετε πριν την εξέταση. Ενημερώστε τον επίσης για πιθανές αλλεργίες σε φάρμακα ή για κάποια πάθηση της καρδιάς ή των πνευμόνων από τις οποίες πιθανό να πάσχετε.

Μπορώ να συνεχίσω τα συνήθη μου φάρμακα;

Τα περισσότερα φάρμακα συνεχίζονται κανονικά έως και το βράδυ της προγούμενης μέρας της εξέτασης. Ορισμένα όμως, δυνατό να επηρεάσουν την προετοιμασία της εξέτασης. Ενημερώστε τον ιατρό σας για τα φάρμακα τα οποία λαμβάνετε, ιδιαίτερα για τη λήψη ασπιρίνης, αντιαιμοπεταλιακά, φάρμακα για αρθρίτιδα, αντιπηκτικά (warfarin, ηπαρίνη, κλοπιδογρέλη – Plavix), ινσουλίνη, σκευάσματα σιδήρου.

Μη ξεχάσετε να αναφέρετε τυχόν αλλεργίες σας σε φάρμακα.

Τι συμβαίνει πριν τη διενέργεια της εξέτασης;

Φθάνοντας στο τμήμα ενδοσκοπήσεων η νοσηλεύτρια του τμήματος θα σας οδηγήσει στο χώρο προετοιμασίας της εξέτασης, θα παραλάβει το έντυπο συγκατάθεσης διενέργειας της εξέτασης το οποίο έχετε υπογράψει και θα σας εξηγήσει τη διαδικασία της κολονοσκόπησης. Θα σας ζητηθεί να βγάλετε το πουκάμισο ή τη μπλούζα σας, το παντελόνι ή τη φούστα σας, το εσώρουχο σας και τέλος τα παπούτσια σας και ακολούθως θα φορέσετε μία ρόμπα του ενδοσκοπικού τμήματος. Θα πρέπει επίσης να αφαιρέσετε τεχνητές οδοντοστοιχίες, καθώς και τα γυαλιά οράσεως τα οποία θα κρατηθούν ασφαλή από το προσωπικό του εργαστηρίου μέχρι το τέλος της εξέτασης. Θα πρέπει επίσης να απενεργοποιήσετε το κινητό σας τηλέφωνο ή να το παραδώσετε στο συνοδό σας.

Τι συμβαίνει κατά τη διενέργεια της εξέτασης;

Στο χώρο ενδοσκοπήσεων θα ξαπλώσετε αναπαυτικά σε ένα εξεταστικό κρεβάτι. Η νοσηλεύτρια ή ο ιατρός θα χορηγήσει μέσω ενός λεπτού φλεβοκαθετήρα που τοποθετείται στο χέρι σας ήπια αναισθησία (μέθη) για να είστε ήρεμοι κατά τη διάρκεια της εξέτασης και μετά ξαπλώνετε στο αριστερό πλάι του σώματος. Ακολούθως ο ιατρός εισάγει το κολονοσκόπιο μέσω του πρωκτού προς το παχύ έντερο και ίσως και το τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου (τελικός ειλεός). Δεν πρόκειται να νιώσετε κάποια ενόχληση κατά τη διάρκεια της εξέτασης η οποία διαρκεί περίπου 30 λεπτά.

Τι συμβαίνει μετά το τέλος της εξέτασης;

Λόγω της δράσης του χαλαρωτικού φαρμάκου που σας χορηγήθηκε κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, θα νοιώθετε λίγο ζαλισμένοι και τα αντανακλαστικά σας θα είναι μειωμένα. Θα μεταφερθείτε στο χώρο ανάνηψης όπου και θα παραμείνετε για περίπου 30 λεπτά. Κατά τη διάρκεια αυτή θα παρακολουθούνται τα ζωτικά σας σημεία (αρτηριακή πίεση, παλμοί, κορεσμός οξυγόνου).

Όταν θα νοιώθετε καλύτερα, θα ενημερωθείτε από τον ιατρό τόσο εσείς όσο και ο συνοδός σας για τα ευρήματα της εξέτασης. Πλήρης ενημέρωση θα γίνει στο επόμενο ραντεβού το οποίο θα κλείσετε με την γραμματέα του ιατρού, πριν φύγετε από την κλινική. Τη μέρα αυτή θα παραλάβετε γραπτώς την έκθεση της κολονοσκόπησης, φωτογραφίες αυτής καθώς και τα αποτελέσματα πιθανών βιοψιών που μπορεί να έχουν ληφθεί.

Αν σας έχει χορηγηθεί χαλαρωτικό φάρμακο, ο συνοδός σας θα σας μεταφέρει στο σπίτι με ασφάλεια. Η επίδραση της νάρκωσης στη διάρκεια της εξέτασης είναι πιο μακροχρόνια από ότι νομίζετε. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να:

αποφύγετε να οδηγήσετε αυτοκίνητο
αποφύγετε το χειρισμό μηχανημάτων
αποφύγετε να πιείτε αλκοόλ
για κάποιες ώρες μετά το τέλος της εξέτασης.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές μετά την κολονοσκόπηση;

Σπάνια συμβαίνουν επιπλοκές μετά την κολονοσκόπηση αν ο ιατρός σας είναι εκπαιδευμένος και έμπειρος στη διενέργεια κολονοσκοπήσεων. Εάν σπάνια συμβεί επιπλοκή αυτή αφορά αιμορραγία από λήψη βιοψίας ή αφαίρεσης κάποιου πολύποδα.

Παρόλο ότι επιπλοκές σπάνια συμβαίνουν κατά ή μετά τη διενέργεια κολονοσκόπησης, είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε πρόωρα σημεία ή συμπτώματα αυτών. Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας άμεσα αν εμφανίσετε πυρετό, πόνο στην κοιλιά, αποβολή αίματος από τον πρωκτό. Σημειώστε ότι τέτοια συμπτώματα δυνατό να εμφανισθούν όχι μόνο άμεσα αλλά και μερικές μέρες μετά τη διενέργεια της κολονοσκόπησης.

Γενικώς η κολονοσκόπηση είναι μια πολύ ασφαλής εξέταση.